تاریخچه تیم فوتبال تراختور ( تراکتور سازان)
باشگاه فوتبال تراکتورسازی تبریز در سال ۱۳۴۹ شمسی با حمایت کارخانه تراکتورسازی در تبریز بنیان‌گذاری شده‌است .[۶][۷]
تراکتورسازی تبریز تا سال ۱۳۸۰-۱۳۸۱ در سطح اول فوتبال ایران بازی می‌کرد اما در آن سال به دسته پایین‌تر سقوط کرد و پس از ۸ سال انتظار در سال ۱۳۸۸ دوباره به لیگ برتر فوتبال ایران راه یافت
تراکتورسازی در سال ۱۳۵۴ به جام تخت جمشید صعود کرد. آنان در جام تخت جمشید ۱۳۵۴ شرکت کردند و در میان ۱۶ تیم، شانزدهم شدند و سقوط کردند. پس از یک سال دوری از سطح اول لیگ فوتبال ایران، آنان در جام تخت جمشید ۱۳۵۶ شرکت کردند و پنجم شدند. در این دوران مربی تراکتورسازی حسین فکری بود و بازیکنانی چون پرویز مظلومی، عباس کارگر و ابراهیم کیان طهماسبی در این بازی می‌کردند.[۱] تراکتورسازی در جام تخت جمشید ۱۳۵۷ هم حاضر بود و تا پیش از تعطیلی مسابقات به دلیل وقوع انقلاب، در جدول نهم بودند.[۹] این باشگاه در جام حذفی ۱۳۵۶ نیز به فینال راه یافت اما از ملوان بندرانزلی باخت و نایب‌قهرمان شد. در این سال‌ها ماشین‌سازی نیز به عنوان تیمی از شهر تبریز و قدرتی موازی با تراکتورسازی در فوتبال ایران حاضر بود.[۱]
دهه ۱۳۶۰ [ویرایش]
در دهه ۱۳۶۰ به دلیل وقوع جنگ ایران و عراق، لیگ فوتبال ایران تعطیل بود و تنها جام‌های استانی برگزار می‌شد و تراکتورسازی در لیگ فوتبال تبریز بازی می‌کرد. در سال ۱۳۶۵، تیم استان آذربایجان شرقی متشکل از بازیکنان تراکتورسازی و ماشین‌سازی به فینال لیگ استانی قدس راه یافت، ولی از تیم استان اصفهان شکست خورد و دوم شد. در این دهه بازیکنانی مانند احد شیخ لاری، حسین قوی‌فکر، غلامرضا باغ‌آبادی و امیر داداش‌ضیایی بازیکنان برجسته تراکتورسازی بودند که در تیم ملی فوتبال ایران نیز بازی کردند. در سالیان پایانی این دهه، واسیلی گوجا مربی اهل رومانی به تراکتورسازی آمد.[۱]
دهه ۱۳۷۰ و آغاز دهه ۱۳۸۰ [ویرایش]
واسیلی گوجا، تیم‌های پایه تراکتورسازی را زیر نظر گرفت و به کارهای بنیانی باشگاه پرداخت. تراکتورسازی متحول شد و دوران موفقی را گذراند.[۱][۱۰] آنان در لیگ آزادگان ۱۳۷۱ در گروه یک بالاتر از استقلال و کشاورز اول شدند، اما در پلی‌آف با باخت به پاس تهران، به مقام سوم رسیدند.[۱۱] در این تیم که بهترین نتیجه تاریخ تراکتورسازی در لیگ را به دست‌آورد؛ کریم باقری، سیروس دین‌محمدی و حسین خطیبی حضور داشتند.[۱] اسماعیل حلالی و علی باغمیشه نیز از آن تیم به تیم ملی فوتبال ایران راه یافتند. تراکتورسازی در سال ۱۳۷۳ با باخت به بهمن در جام حذفی، برای بار دوم در این جام نایب‌قهرمان شد. با رفتن بازیکنان کلیدی از تیم، دوران افت باشگاه آغاز شد. محمدحسین ضیایی، جای گوجا را گرفت و بازیکن–مربی تیم شد. باشگاه در لیگ آزادگان ۱۳۷۹، آخر می‌شود اما با این وجود سال بعد به حکم فدراسیون فوتبال ایران در لیگ حرفه‌ای تازه‌تاسیس شرکت می‌کند. آنان در لیگ برتر فوتبال ایران ۸۰-۸۱ با مربیگری رضا وطنخواه و محمود یاوری باز هم در لیگ آخر شدند، و این بار به دسته پایین‌تر سقوط کردند.[۱]
دوران دسته اول: ۱۳۸۱-۱۳۸۸ [ویرایش]
تراکتورسازی هفت فصل را در لیگ دسته اول فوتبال ایران سپری کرد، و نتوانست به جام خلیج فارس صعود کند. تراکتورسازی در این هفت سال تنها یک بار پلی‌آف رسید، و با باخت به شیرین‌فراز کرمانشاه فرصت صعود را از دست داد. در این سالیان ارنست میدندروپ، فرشاد پیوس، احد شیخ لاری از مربیان باشگاه بودند. سرانجام فراز کمالوند در فصل ۸۸-۸۷ تراکتورسازی را به لیگ برتر آورد.[۱]
هواداران [ویرایش]
تراکتورسازی پرتماشاگرترین تیم لیگ برتر در فصل‌های ۱۳۸۷-۱۳۸۸ و ۱۳۸۹-۱۳۹۰ است. [۱۲][۱۳][۱۴] به گفتهٔ مدیر باشگاه تراکتورسازی این تیم در سال ۱۳۸۹ حدود ۴۸۲ هزار هوادار رسمی داشته که چندین برابر هوادران ثبت‌شدهٔ رئال مادرید، یکی از باشگاه‌های پرطرفدار دنیا، است.[۱۵] این باشگاه پیشتر تعداد تماشاگر ثابتی در ورزشگاه و هوادارانی در داخل تبریز داشت؛[۱۰] اما اکنون هواداری از این تیم به سراسر ترکان آذربایجان و برخی شهرهای دیگر ایران رسوخ کردهاست به طوری که در چندین بازی در چارچوب لیگ برتر استادیوم‌های استانهای البرز، قزوین، قم و گیلان نیز در برخی بازی‌ها پذیرای هواداران پرتعداد تراکتورسازی بوده اند[۱۶][۱۰]، مشخصا هواداران تراکتوری پس از راهیابی به لیگ برتر در سال ۸۸ حضور پرشماری در استادیوم آزادی تهران و در برابر سرخابی‌های این شهر داشته‌اند. [۱۷][۱۸] این شرایط، نسبت به دوران قبلی حضور تراکتورسازی در سطح اول فوتبال ایران فرق دارد.[۱۹]
در دیدار دو تیم تراکتورسازی و پرسپولیس، از دور برگشت رقابتهای لیگ نهم، تعدادی از بانوان تبریزی، با حضور در استادیوم، خواهان ورود به ورزشگاه جهت تماشای بازی شدند. این هواداران، با مشاهده ممانعت نیروهای امنیتی از ورود آنها به ورزشگاه، با رفتن به تپه‌های مشرف به زمین چمن، به تماشای بازی پرداختند.[۲۰]
هواداران این تیم همچنین در طی چند بازی شعارهایی درباره خشک شدن دریاچه ارومیه سر داده و عده‌ای از آنان با پرچمهای این تیم در ساحل دریاچه حاضر شده‌اند.[۲۱][۲۲] در تاریخ ورزش ایران، برای نخستین بار طرح استفاده از بلیت الکترونیکی برای تسهیل در خرید بلیط برای هواداران تراکتورسازی، به اجرا درآمد.[۲۳]
تراکتورسازی و مسائل قومیتی [ویرایش]
با این که تراکتورسازی تنها یک باشگاه ورزشی است، امروزه برای مردم آذربایجان ایران جذابیتی فراتر از این دارد و به پدیدهای اجتماعی و ناسیونالیستی در این ناحیه بدل شده‌است.[۱۰][۲۴] تراکتورسازی «به شدت روی هویت قومی خود پافشاری می‌کند».[۱۰] رفتن به ورزشگاه و تشویق تراکتورسازی برای ترکها، یک «تجمع مسالمت‌آمیز بی‌هزینه» و «تفریح مجردیِ دسته جمعی»، یافتن «هویت گمشده» و «دادن شعارهای نامتعارف» است. «درصد بالایی از طرفداران، چندان به بازی فوتبال و نتایج‌اش کار ندارند و به دنبال یک تجمع بی‌خطر هستند تا وجود خود را ابراز کنند. چه بسا ماشین‌سازی هم اگر در همین شرایط بود، به همین میزان مقبولیت مییافت.»[۱۰] رابطه ترکان ایران و تراکتورسازی، با رابطه مردمان بخش خودمختار کاتالونیا در اسپانیا و باشگاه فوتبال بارسلونا مقایسه می‌شود؛[۱۰]
علاوه بر این، بازیهای این تیم به طور ضمنی صحنه اعتراض و طرح خواستههای آذربایجان شده‌است.[۲۴] این حرکات عمدتاً شامل دادن شعارها و بردن پارچهنوشتهها با چنین مضامینی است.[۲۴][۲۵] این موضوع نمودهای سیاسی داشتهاست و در میان مسئولان سیاسی حکومت ایران حساسیت ایجاد کردهاست.[۲۶] برخی از این فعالیت‌ها به هویت طلبان و فعالین جنبش ملی آذربایجان نسبت دادهمیشود.[۱۹][۲۶]
واکنش‌های حکومت به این امر، به دستگیری،[۲۵][۲۶] درگیری میان ماموران امنیتی و شعاردهندگان،[۲۵][۲۷] جمع برخی پارچهنوشتهها از ورشگاه و برخی پوسترهای تراکتورسازی از چاپخانه‌ها[۲۷] انجامیدهاست.
تراکتورسازی در بین هوادارانش به «تراختور» معروف است.[۱] «تراکتورسازان» نیز از القاب این تیم است.[۲] برخی نیز آنان را «گرگهای سرخ» می‌نامند.[۳]
شعارهایی از قدیم در میان هوادارن تراکتورسازی در ورزشگاه رواج دارد که مشهورترین آنها «داغلاری سؤکر...»، «ئیل یاتار، طوفان یاتار، یاتماز تراختور بایرقی» و «یاشاسین آذربایجان» هستند.[۱۰]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
فصل‌ها [ویرایش]
جدول زیر عملکرد تراکتورسازی را در ۵ فصل اخیر نشان می‌دهد.
| فصل | دسته | رتبه | جام حذفی |
|---|---|---|---|
| ۱۳۸۴-۸۵ | دسته ۱ | ۲وم | دور دوم |
| ۱۳۸۵-۸۶ | دسته ۱ | ۱وم | دور دوم |
| ۱۳۸۶-۸۷ | دسته ۱ | ۴ام | ۱/۱۶ پایانی |
| ۱۳۸۷-۸۸ | دسته ۱ | ۱وم | ۱/۴ پایانی |
| ۱۳۸۸-۸۹ | لیگ برتر | ۷ام | ۱/۸ پایانی |
| ۱۳۸۹-۹۰ | لیگ برتر | ۵ام | ۱/۴ پایانی |
بازیکنان [ویرایش]
بازیکنان کنونی [ویرایش]
- همچنین ببینید: باشگاه فوتبال تراکتورسازی تبریز در فصل ۹۱-۱۳۹۰
فهرست بازیکنان باشگاه فوتبال تراکتورسازی در فصل ۹۱-۱۳۹۰ به شرح زیر است:[۲۹][۳۰]
بازیکنان پیشین [ویرایش]
برای دیدن بازیکنان پیشین باشگاه، رده:بازیکنان باشگاه تراکتورسازی را ببینید.
مربیان [ویرایش]
کادر فنی کنونی [ویرایش]
- از تاریخ؟[نیازمند منبع]
 امیر قلعه‌نوعی | سرمربی |
 ستار همدانی | دستیار اول |
| غلامرضا باغ‌آبادی | مربی |
| کریم بوستانی | مربی دروازه‌بان‌ها |
| امیر حاج‌رضایی | مشاور فنی |
| حسن آذرنیا | سرپرست |
مربیان پیشین [ویرایش]
مدیران [ویرایش]
افتخارات [ویرایش]
- نایب قهرمان (۲): ۱۳۷۴، ۱۳۵۵
منابع [ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ ۱٫۷ ۱٫۸ ۱٫۹ حدادپور، مهدی. تراختور... شیرِ. . روزنامه ورزشی گل سال چهارم، ش. شماره ۹۶۲ (۲۰ خرداد ۱۳۸۸): صفحه ۵.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «کمیته استیناف پرونده محرومیت تراکتورسازان را بررسی کرد/محرومیت تماشاگران ازحضور در دو دیدار خانگی». خبرآنلاین، ۲۰ مرداد ۱۳۹۰.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «Tractor takes Teymourian on board». the-afc. بازبینی‌شده در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۰.
- ↑ زارعی، اصغر. «Iran - List of Foundation Dates» (انگلیسی). بنیاد آماری سند. ورزش. فوتبال. بازبینی‌شده در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸.
- ↑ «نصب ۵۲ هزار صندلی در استادیوم یادگار امام تبریز». خبرگزاری فارس، ۲۰ مرداد ۱۳۸۸. بازبینی‌شده در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۹.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ «فرمانده سپاه عاشورا اعضای هیئت مدیره باشگاه تراکتورسازی تبریز را اعلام کرد». خبرگزاری ایسنا، ۱۱/۳/۱۳۹۰. بازبینی‌شده در ۲۹ مرداد ۱۳۹۰.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ «اعضای هیئت مدیره باشگاه تراکتورسازی معرفی شدند». خبرگزاری مهر، ۱۱/۳/۱۳۹۰. بازبینی‌شده در ۲۹ مرداد ۱۳۹۰.
- ↑ «تراکتورسازی تبریز به لیگ برتر فوتبال ایران صعود کرد». خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱۸ خرداد ۱۳۸۸. بازبینی‌شده در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸.
- ↑ صداقت، فرهاد. ۳۴ سال با پرسپولیس (از سال ۴۷ تا سال ۸۱). چاپ اول. تبریز، شهریور ۱۳۸۱. صص ۹۱ تا ۹۴. ISBN 964-۰۶-۱۶۹۳-۱.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ ۱۰٫۴ ۱۰٫۵ ۱۰٫۶ ۱۰٫۷ رستمی، حمید. «گزارش ویژه درباره پدیده سال؛ تراکتورسازی و هوادارانش». وب‌گاه گل، ۲۹ اسفند ۱۳۸۸. بازبینی‌شده در ۲۹ اسفند ۱۳۸۸.
- ↑ صداقت، فرهاد. ۳۴ سال با پرسپولیس (از سال ۴۷ تا سال ۸۱). چاپ اول. تبریز، شهریور ۱۳۸۱. ص ۱۰۸. ISBN 964-۰۶-۱۶۹۳-۱.
- ↑ «تبریزی‌ها رکورد حضور تماشاگر را شکستند». خبرگزاری فارس، ۱۷ بهمن ۱۳۸۸. بازبینی‌شده در ۱۷ بهمن ۱۳۸۸.
- ↑ «عزیزمحمدی: تراکتور رکوردار تماشاگران لیگ برتر است». فوتبال سه، ۲۸ فروردین ۱۳۸۹. بازبینی‌شده در ۲۸ فروردین ۱۳۸۹.
- ↑ «تراکتورسازی پرتماشاگرترین تیم لیگ برتر فوتبال شد». خبر گزاری مهر، مه۲۰۱۱. بازبینی‌شده در مه۲۰۱۱.
- ↑ «هواداران تراکتورسازی بیشتر از رئال مادرید» (فارسی). فوتبال سه.
- ↑ «میزبان یا میهمان؟ نگاهی به گستردگی هواداران تراکتورسازی». گل دات کام.
- ↑ «اتفاقی کم سابقه در ورزشگاه آزادی/ تماشاگران تراکتور بیشتر از پرسپولیس» (فارسی). خبرگزاری مهر، ۴ آبان ۱۳۸۸.
- ↑ «تبریزی‌ها دوباره ورزشگاه آزادی را زنده کردند/ شبه شهرآورد مقابل چشم کی‌روش» (فارسی). خبرگزاری مهر، ۲۱ فروردین ۱۳۹۰.
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ ۱۹٫۲ ۱۹٫۳ «استمرار رفتارهای غیرمسئولانه درباره تراکتورسازی؛ سوءاستفاده علنی از احساسات پاک آذریها». تابناک، ۱۳ بهمن ۱۳۸۸. بازبینی‌شده در ۲۱ اردیبشهت ۱۳۸۹.
- ↑ «زنان و کودکان تماشاگران ویژه تراکتورسازی و پرسپولیس» (فارسی). خبر آنلاین، ۲۷ فروردین ۱۳۸۹.
- ↑ نیما سبک روحیه. «داستان دریاچه و تراکتور!-محیط زیست از زبان فوتبال». گل دات کام، ۲۲ آگوست ۲۰۱۱.
- ↑ «Iranian greens fear disaster as Lake Orumieh shrinks» (English). Guardian، ۵ September ۲۰۱۱.
- ↑ «تبریزی‌ها با بلیط الکترونیکی وارد ورزشگاه شدند». خبرگزاری برنا، ۲۸ فروردین ۱۳۸۹. بازبینی‌شده در ۲۸ فروردین ۱۳۸۹.
- ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ ۲۴٫۲ روزبه، اردوان. «گزارشی در بارهٔ تیم تراکتورسازی تبریز؛ «یاشاسین تراکتور»». رادیو زمانه، ۱ اسفند ۱۳۸۸. بازبینی‌شده در ۲۱ اردیبشهت ۱۳۸۹.
- ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ بهمنش، بابک و اشرفیان، فرید. «بازداشت طرفداران تراکتورسازی در بازی مقابل صبای قم». دویچه وله، ۷ دسامبر ۲۰۰۹. بازبینی‌شده در ۲۱ اردیبشهت ۱۳۸۹.
- ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ قهاری، کیواندخت و ملک، مصطفی. «دوست دارم مردم آذربایجان را شاد ببینم». دویچه وله، ۱۲ مارچ ۲۰۱۰. بازبینی‌شده در ۲۱ اردیبشهت ۱۳۸۹.
- ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ روزبه، اردوان. «قانونی نانوشته؛ ترکی ننویسید!». رادیو زمانه، ۲۶ دی ۱۳۸۸. بازبینی‌شده در ۲۱ اردیبشهت ۱۳۸۹.
- ↑ مغموم، اسفندیار. «فوتبالِ با سیاست نمی‌خواهیم». رادیو زمانه، 01/12/1390. بازبینی‌شده در 17 مهر 1390.
- ↑ «لیست نهایی تراکتورسازی». ورزش ۳. بازبینی‌شده در ۲۶ جولای ۲۰۱۱.
- ↑ پاولو فلاویو لوپز به تراکتورسازی پیوست
پیوند به بیرون [ویرایش]
| ||||||||
| ||||||||||||||
| |||||
- باشگاه تراکتورسازی
- باشگاه‌های فوتبال ایران
- باشگاه‌های جام خلیج فارس
- ورزش در تبریز
- برگرفته از ویکی پدیا
